BOZDAĞ, BAKANLIĞIN BÜTÇE SUNUMUNU YAPTI
TBMM Genel Kurulu’nda Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, bakanlığının 2023 yılı bütçesinin sunumunu yaptı. Bakan Bozdağ, AK Parti hükümetleri devrinde hayata geçen hak ve özgürlükleri ile ilgili atılan adımları anlattı:
“Anayasamızda büyük ve esaslı ıslahatlar yaptık. Hem demokrasi açısından, hem hukuk devleti açısından, hem de insan hakları bakımından kıymetli değişiklikler yaptık. Öncelikle, hak arama yollarını çoğalttık. Türkiye’de neredeyse yargı ve yönetim dışında fazlaca bir hak arama yolu yoktu. Biz, Meclisimizle birlikte yapılan büyük demokratik ıslahatlarla yeni hak arama yollarını hukuk sistemimize kazandırdık. Şahsî dataların korunmasını anayasal bir hak olarak düzenlediğimiz üzere her bir vatandaşımızın ferdî datalara erişmesini, bu dataların emeli doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını denetim etmesini, eksiği varsa, yanlışı varsa düzelttirme hakkını kullanarak düzelttirmesini bir anayasal garantiye kavuşturduk; uygulamada da bunların sağlıklı işlemesi için Şahsî Bilgileri Muhafaza Kanunu çıkardık ve Ferdî Bilgileri Muhafaza Kurumunu kurduk ki uygulamada bu bilgilerin sağlıklı bir formda korunduğunu, uygulamaların Anayasa ve maddelerimize uygunluğunu denetlesin diye. İnsanlarımızın saygın bir birey olarak yaşaması bakımından bunun olağanüstü kıymetli bir gelişme olduğunu düşünüyorum.”‘ANAYASA MAHKEMESİ İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNE DÖNÜŞTÜ’Bakan Bozdağ, Anayasa Mahkemesi’yle ilgili önemli değişiklikler yaptıklarını belirterek, “Anayasa Mahkememizi adeta bir insan hakları mahkemesine dönüştürdük. Hak ihlali, yeni bir hak arama yolu, uygulamadaki eksiklikler ve aksaklıklardan kaynaklı yargının yaptığı problemler varsa bunların hukuk devletine uygun bir biçimde tahlili bakımından son derece kıymetli bir öteki hak arama yolu olmuştur” dedi.Bilgi edinme konusunu birinci sefer hak olarak düzenlediklerini aktaran Bakan Bozdağ, “Dilekçe hakkı vardı vatandaşımızın fakat bilgi edinme hakkı yoktu. Anayasamızın 74’üncü hususunda yaptığımız değişiklikle, bireylere hem kendisiyle hem de kamuyla ilgili bir mevzuda bilgi edinme hakkını tanıdık. Bununla ilgili uygulamaları denetlemek üzere de ‘Bilgi Edinme ve Kıymetlendirme Heyeti’ni kurduk, bu da başka bir hak arama yoludur. Yönetimin işleyişiyle ilgili şikayetleri incelemek üzere de ‘Kamu Başdenetçiliği’ni, ‘Ombudsmanlık Kurumu’nu kurduk” dedi.AK Parti iktidarları olarak, bu demokratik ıslahatlarla, hukuk devletinin standardını yükselten ıslahatlarla yasama, yürütme ve yargıyla ilgili bütün devleti adeta vatandaşın doğrudan kontrolüne açtıklarını savunan Bakan Bozdağ şöyle devam etti: “Artık bugün devleti yalnızca Meclisimiz değil, yalnızca idari yargı değil, yalnızca aşikâr kurumlar değil her bir vatandaşımız bilgi edinme hakkını kullanarak, her bir vatandaşımız gerektiğinde Kamu Başdenetçisine başvurarak bunları da kullanmaktadır. Ayrıyeten, insan hakları konusunda İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumunu da kurarak ülkemizde yaşanan yahut yaşanabilecek her türlü ayrımcılıkla ilgili yeni bir hak arama kapısını daha açtığımızı buradan söz etmek isterim. ‘Kolluk Nezaret Komitesi’ni kurduk, kollukla ilgili şikayetleri ayrıyeten dinlemek ve kıymetlendirmek üzere orada da başka bir sistem kurduğumuzu buradan tabir etmek isterim. Bunlar hukuk devletimizi güçlendirdiği üzere, insan hakları anlayışımızın standardını da olumlu manada değiştirmiştir.”‘HAK ARAMADA YASAKLAR KALKTI’Hak aramanın önünde Türkiye’de ciddi pürüzlerin olduğunu hatırlatan Bozdağ, “Hak arama yasakları vardı; biz bu yasakları kaldırma konusunda da kıymetli adımlar attık. Bildiğiniz üzere, Yüksek Askeri Şura’nın kararlarına karşı yargı kontrolü kapalıydı. Cumhurbaşkanının tek başına yaptığı süreçlere karşı da yargı kontrolü kapalıydı. Ne kadar tek başına yaptığı süreç var bilen yok; sayısı, sonu nerede hiç kimsenin haberi yok. Tekrar, Cumhurbaşkanının resen imzaladığı buyruklar ve kararlar aleyhine de Anayasa Mahkemesi dahil hiçbir yargı merciine başvurulamazdı, yasak. Yargıçlar Savcılar Heyeti’nin hiçbir kararına karşı yargı merciine başvurulamazdı, yasak. Biz bütün bunları ne yaptık? Cumhurbaşkanının tek başına yapacağı süreçlerinin tamamını yargı kontrolüne açtık. Resen imzaladığı buyruk ve kararları yargı kontrolüne açtık. YAŞ’ın kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma hariç, ilişik kesme kararlarını yargı kontrolüne açtık” diye konuştu.’YARGILAMA YOLUNU SONUNA KADAR AÇTIK’Hakimler Savcılar Kurulu’nun (HSK) ilişik kesme kararlarını yargı kontrolüne açtıklarını anlatan Bakan Bozdağ kelamlarını şöyle sürdürdü: “12 Eylül 1980 tarihinden birinci seçimle oluşan Meclis Divanı Başkanlık Konseyi oluşuncaya kadar geçecek mühlet içerisinde çıkarılan kanun, kanun kararında kararname ve anayasayla ilgili, kanunun uygulanmasıyla alakalı Anayasa Mahkemesini Anayasa’ya terslik savı yasağı vardı, defi yoluyla dahi bu argüman ileri sürülemiyordu, artık onların da yasağını kaldırdık, yargı yolunu açtık. Öte yandan, 12 Eylül askeri yargısını gerçekleştiren darbecilerin yargılanmasını engelleyen tekrar bir diğer yasak vardı, onu da kaldırdık; 12 Eylül darbesini yapanları da 28 Şubat postmodern darbesini yapanları da 15 Temmuz darbesini yapanları da yargının önüne çıkardık, hesap vermesini sağladık ve hukuk devletinin olduğu yerde yargı kontrolü dışında hiçbir işin olmaması lazım. Cumhurbaşkanının parlamenter sistemde hukuksal hiçbir sorumluluğu yok, imza attığı şeyden başbakan, ilgili bakan sorumlu lakin artık cumhurbaşkanını hukuken yaptığı her bir işten, süreçten, hareketten hukuk karşısında da millet karşısında da direkt sorumlu hale getirdik. Tekrar, Anayasa’mıza nazaran, evvelki karara nazaran Cumhurbaşkanı yalnızca vatana ihanet suçlamasıyla aşikâr sayıda vekille itham ediliyor ve nitelikli bir çoğunlukla kabul edilirse lakin o vakit Büyük Divan’a sevk edilebiliyordu. Artık, tekrar belirli kaideler altında ancak Cumhurbaşkanını işlediği sav edilen ya da kendisine isnat edilen her bir cürümden ötürü yargılama yolunu sonuna kadar açtık.”TEK ADAM ELEŞTİRİLERİ’Tek adam’ eleştirilerine ilişkin Bakan Bozdağ, “Hani deniliyor ya ‘Tek adam’, temel tek adamlık hesap sorulamayan, yargı yolu kapalı olan, yaptıklarından layüsel (sorumsuz) olandır. Evvelki periyoda bakın, tek başına yaptığı süreçler yargı kontrolüne kapalı, resen imzaladığı buyruk ve kararlar yargı kontrolüne kapalı, tüzel sorumluluğu yok, cezai sorumluluğu yalnızca bir hususla sonlu fakat artık; hem milletin karşısında hem de hukukun karşısında sorumlu olan, maddelerimizin da sorumluluğuna müsaade verdiği bir Cumhurbaşkanı var” yorumunda bulundu.’YARGI BİRLİĞİNİ BİZ SAĞLADIK’Hukukta yapılan reformlara değinen Bakan Bozdağ, “Türkiye’de ikili bir yargılama sistemi vardı. Bir yandan Askeri Yargıtay, öteki yandan Yargıtay; öteki yandan Danıştay, öbür yandan Askeri Yüksek Yönetim Mahkemesi vardı. Bir yandan isimli yargı, öte yandan askeri yargı vardı. Türkiye’deki adeta iki devlet imajı veren askeri yargı, sivil yargı, yüksek mahkeme ayrımına biz son verdik. Yargı birliğini biz sağladık. Hukuk devletiyle bağdaşmayan bu sakıncalı ve ayıp uygulamaları hukukumuzun dışına biz taşıdık” dedi.Bakan Bozdağ, özel yetkili ağır ceza mahkemelerini de AK Parti iktidarları devrinde kaldırdıklarını belirterek, “Terörle Gayret Kanunu’nun 10’uncu unsuruna nazaran kurulan ve farklı bir imtiyazlı yola sahip olan mahkemeleri de biz kaldırdık. Bugün, Türkiye’de mahkemelerimizin tamamı aynı uygulamayı yapıyor. Mahkemeler ortasında da adeta hiyerarşi manzarası veren, hukuk devletiyle bağdaşmayan bu uygulamaları da biz kaldırdık” açıklamasında bulundu.Yargı bağımsızlığı konusunda yapılan tenkitlerde de cevap veren Bakan Bozdağ, “Yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığı konusunda da önemli adımlar attık. Yargı yetkisini düzenleyen unsurda ‘yargının bağımsızlığı’nın yanına ‘tarafsızlığını’ da koyduk. Yetmedi, yargının tarafsız ve bağımsızlığına gölge düşüren hukuk kuruluşlarını tekrar yapılandırdık” dedi.Bakan Bozdağ konuşmasının devamında şu tabirlerde bulundu: “2021 yılı itibariyle ülkemizde Cumhuriyet başsavcılıklarıyla birlikte tüm mahkemelerin iş yükü 17 milyon 659 bin 925 evraktır. Yani toplam iş yükü yaklaşık 18 milyon belgedir. Yargı mensupları bu kadar ağır iş yükü altında gece gündüz demeden özverili bir biçimde fedakarca misyon yapmaktadır. Ne var ki bu devasa iş yükü ve fedakar çalışma çabası görmezden gelinerek birtakım münferit olumsuz örnekler üzerinden yargımız yıpratılmaya çalışılmaktadır. Ne yazık ki bu yıpratma eforu büyük ölçüde siyasi tarafgirliğe dayanmaktadır. Oysa bir davada siyasi tarafgirliğe nazaran haklı haksız ayrımı kabul edilemez. Belgeyi görmeden, içindeki kanıtlara vakıf olmadan, kim ne demiş, nasıl demiş, kanıt ne istikamette stecelli etmiş bunları anlamadan ve en son kararı görmeden peşinen bir karar veriyorsanız, sadece iktidara muhalefet olsun diye yargı mercilerini bir kalemde karalamakta bir mahzur görmüyorsanız, yargıya müdahale etme noktasında keyfi davranıyorsanız kusura bakmayın biz buna müsaade etmeyiz. Bu ülkenin fedakarca çalışarak milletine, devletine sadakatle hizmet eden yargı teşkilatını töhmet altında bırakacak kelam ve aksiyonlar kimden gelirse gelsin karşısında bizi bulur. Buradan bir kere daha belirtmek isterim ki Yargıçlar ve Savcılar Heyeti Lideri ve Adalet Bakanı olarak hakim ve savcılarımıza yapılan bütün haksızlıkların karşısındayız.”ADALET BAKANLIĞI İLE GENÇLİK VE SPOR BAKANLIĞI’NIN BÜTÇELERİ KABUL EDİLDİ
Görüşmelerin akabinde, TBMM, Adalet Bakanlığı ile Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın 2023 Yılı bütçeleri kabul edildi.
Besti KARALAR/ANKARA, –
